سنت سَنیّه ادب است. هیچ یک از مسایل آن نیست که تهی از نور و ادب باشد. رسول اکرم فرموده است: «اَدَّبَنِی رَبِّی فَاَحْسَنَ تَادِیبِی» یعنی پروردگارم ادب را به صورت زیبایی بر من احسان کرده است؛ مرا ادب کرده است. آری، کسی که در سیره نبوی دقت کند و از سنت سَنیّه آگاه باشد قطعاً درمییابد که حضرت حق انواع ادب را در وجود حبیب خود جمع کرده است. ترک‌کننده سنت سَنیّه او ادب را ترک میکند، و مصداق «بی‌ادب محروم ماند از لطف رب» میشود و دچار بی‌ادبی خسران باری میگردد.
سؤال: ادب در برابر علام الغیوبی که هر چیز را میداند و میبیند و هیچ‌چیز را نمیتوان از او پنهان کرد چگونه است؟ حالاتی را که موجب شرمساریست نمیتوان از او مخفی کرد. نوعی از ادب تستر است، یعنی پوشاندن آن چیزهاییست که موجب کراهت میشود. آیا میتوان در برابر علام الغیوب چیزی را پوشاند؟
پاسخ: اولاً همان‌طور که صانع ذوالجلال دوست دارد صُنع خود را با کمال اهمیت به زیبایی بروز دهد، چیزهای کریه را زیر پرده‌ها قرار میدهد و با تزيين کردن نعمت‌ها نظر دقت را به آن‌ها جلب مي‌کند. به همان ترتیب علاقمند است مخلوقات و بندگانش را در برابر سایر ذی شعوران زیبا جلوه دهد. دیده شدن آنان در وضعیت نامناسب و زشت، نوعی عصیان و خلاف ادب در برابر اسمایی چون جمیل و مزیِّن و لطیف و حکیم خواهد بود.
به این‌ترتیب ادب در سنت سَنیّه در حقیقت رعایت ادب محض در حدود اسماء صانع ذوالجلال است.
ثانیاً: یک طبیب درستکار نامحرم‌ترین عضو یک فرد نامحرم را میبیند و در مواقع ضروری میتوان عضو مذکور را به او نشان داد؛ به این خلاف ادب نمیگویند، گفته میشود اخلاق پزشکی چنین اقتضا میکند. لیکن طبیب مزبور با عنوان رجولیت یا اسم واعظ یا با صفت عالم ديني نمیتواند نامحرمان مذکور را ببیند. ادب اجازه این کار را نمیدهد؛ در غیر این صورت از آن به بی‌حیایی تعبیر میشود. به همین صورت صانع ذوالجلال اسامی زیادی داشته، و هر اسم جلوه جداگانهیی دارد، مثلاً همان‌طور که اسم «غفار» وجود گناهان و اسم «ستار» وجود تقصیرات را اقتضا دارد، اسم «جمیل» نیز تمایلی به دیدن زشتی ندارد. اسماء جمالیه و کمالیه هم‌چون «لطیف» و «کریم» و «حکیم» و «رحیم» اقتضا میکنند موجودات به صورتی زیبا و در بهترین وضعیت ممکن باشند. این اسماء جمالیه و کمالیه نیز میخواهند زیباییهای خود را در نظر ملائکه و موجودات روحانی و انس و جن با وضعیت پسندیده موجودات و با حسن ادبشان نشان دهند.
آداب سنت سَنیّه در واقع اشاره و قاعده و نمونه همین آداب برتر است.