…یکی از داروها و دوای مهم برای انسان، اجتناب مادی و معنوی­ست، که پزشکان از او به نام پرهیز و رژیم غذایی یاد می­کنند

نکته هشتم

یک حکمت از حکمت­های بی­شمار ماه مبارک رمضان که نظر به حیات شخصی انسان دارد، به شرح زیر است

 یکی از داروها و دوای مهم برای انسان، اجتناب مادی و معنوی­ست، که پزشکان از او به نام پرهیز و رژیم غذایی یاد می­کنند، پس زمانی که نفس انسان به خوردن و نوشیدن پرداخت، به ویژه طبق میل و دلخواه خود حرکت کرد، هم طبق نظریه پزشکان به حیات مادی خود ضرر می‏رساند، و هم حلال و حرام نکرده، و در اتفاقات زندگی دست به چپاول می‏زند، و حیات معنوی خود را زهرآلود می‏کند، و علاوه بر این، اطاعت از قلب و روح برای نفس، بار سنگینی به شمار می‏رود، و نفس، افسار را در دست گرفته، و قبل از این که انسان سوار او شود، او سوار انسان می‏شود.

اما نفس انسان در ماه مبارک رمضان به واسطه روزه، خود را به پرهیز عادت می­دهد، و سعی به ریاضت دارد، و پذیرش دستور را یاد می­گیرد، و معده­ی ضعیف و بیچاره نیز، پشت سر هم، و در زمان کوتاه، و قبل از هضم غذا، غذا نخورده، و ترک عادت می­کند، بنابراین بیمار نشده، و به خاطر امر و دستوری که دریافت کرده بود، با ترک حلال، قابلیت پیدا می­کند، تا با گوش دادن به اوامری که از طرف شریعت و عقل صادر شده است، از حرام دوری کند، و سعی بر این دارد، تا حیات معنوی خود را ویران نسازد.

 و هم این که اکثریت بزرگی از انسان­ها در طول حیات خود، به دفعات مبتلا به گرسنگی می‏شوند، و محتاج به گرسنگی و ریاضت هستند، چون گرسنگی و ریاضت برای آنان در حکم تمرین بوده، و راه چاره صبر و تحمل است، پس روزه ماه مبارک رمضان که پانزده ساعت و اگر بدون سحری گرفته شود، بیست و چهار ساعت است، به عنوان یک صبر و تحمل، ریاضت، تمرین و راه چاره برای این مدت گرسنگی به شمار می‏رود، پس دوای دردِ بی‏طاقتی و بی‏صبری که مصیبت بشر را دو برابر می‏کند، روزه است.

 و هم این که خدمتگذاران زیادی در آن کارخانه معده مشغول فعالیت هستند، و جهازات انسانی فراوانی در ارتباط با او می­باشند، پس اگر نفس به مدت یک ماه و در طول روز تعطیل و مشغول نباشد، سبب می‏شود، که هم خدمه آن کارگاه، وظایفشان را فراموش کنند، و آن جهازات نیز، عبادات خاص خود را از یاد ببرند، و معده آن­ها را مشغول خود کرده، و در نتیجه آنان را در زیر بار استبداد رها می‏کند، و سایر جهازات انسانی را نیز تحت تأثیر صدای معنوی چرخ‏های کارخانه و دود آن آشفته می‏کند، و مدام نظر دقت آن را به خود جلب می‏کند، و مؤقتاً سبب فراموش شدن وظیفه‏های والای آن­ها می‏شود. به این خاطر است، که از دیر وقت بسیاری از اهل ولایت برای به تکامل رسیدن، خود را به ریاضت و کم‏خوری و کم نوشیدن عادت می‏دادند.

 ضمن این که باید گفت، خدمه‏های کارخانه به واسطه روزه‏ی ماه مبارک رمضان خواهند فهمید، که تنها بابت کار در کارخانه خلق نشده‏اند، و سایر جهازات نیز در عوض تفریحات بی‏ارزش و سفلی، وقت خود را صرف لذت بردن در تفریحات روحانی و مَلِکی ماه مبارک رمضان خواهند کرد، و نظر خود را جلب آن خواهند نمود، و بدین‏ سبب مؤمنان در ماه مبارک رمضان نسبت به درجات خود، به نورانیت و فیوضات و شادی معنوی متفاوت با یک­دیگر مظهر می‏شوند. و لطایفی چون قلب و روح، عقل، سرّ در آن ماه مبارک به واسطه روزه، ترقیات و فیوضات بسیاری کسب می‏کنند، و در حالی که معده گریان است، آن‏ها معصومانه می‏خندند.

سعید نورسی